Motorowery
Motorower, moped – jednośladowy lub dwuśladowy pojazd, posiadający dwa, trzy lub cztery koła jezdne, wyposażony wsilnik spalinowy o pojemności do 50 cm³[1] lub silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Polska nazwa motorower wskazuje, że pojazd ma cechy motocykla i roweru[2]. Pierwotnie były to produkowane od początku XX wieku pojazdy oparte konstrukcyjnie na rowerach, często o wzmocnionej konstrukcji, z lekkim silnikiembenzynowym. Stosowano też silniki doczepne do rowerów. Od początku lat 30. pojawiły się także spełniające podobną rolę lekkiego i ekonomicznego środka transportu, lecz bardziej zaawansowane technicznie konstrukcje niewielkich uproszczonych motocykli, z silnikami o pojemności poniżej 100 cm³ (początkowo w Niemczech, jednym z pierwszych byłHercules Lilliput z 1930)[3]. W licznych państwach do prowadzenia takich motocykli nie wymagano prawa jazdy i kasku.
Nowe pokolenie motorowerów powstało w latach 50. XX wieku. Wtedy to od 1953 roku w Niemczech, a później na świecie zaczęto używać nazwy moped, określającej pojazd o zamiennym napędzie – motorowym lub pedałami[4]. Pedały służyły do startu silnika oraz jako napęd pomocniczy (sam napęd tego typu nie był nowością, gdyż miały go także wczesne motocykle). Wyróżnikami mopedów stały się silniki o pojemności poniżej 50 cm³ i prędkość poniżej 40 km/h oraz obniżona rama, na wzór roweru damki, ułatwiająca jazdę w różnych ubraniach[5]. Pomimo pojawienia się pod koniec lat 50. także nazwy mokick, oznaczającej z angielskiego motorower bez pedałów i z rozrusznikiem nożnym (kick-starter), nazwamoped zyskała większe rozpowszechnienie i używana jest na świecie także do określania ogółu motorowerów[5]. Oprócz klasycznych mopedów z obniżoną ramą, produkowanych do dziś, istnieje cała gama rodzajów motorowerów, obejmujących m.in. pomniejszone wersje motocykli i małe skutery.
Według polskiej definicji z prawa o ruchu drogowym, motorower to każdy pojazd jednośladowy lub dwuśladowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm³, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h[6] (na świecie produkowane są także konstrukcje o większej prędkości).
Współcześnie oprócz motorowerów tradycyjnych, zbliżonych konstrukcyjnie do motocykli lub rowerów budowane są także motorowery kabinowe, przypominające swoim wyglądem i cechami użytkowymi mikrosamochody.
W Polsce motorower można prowadzić po drogach publicznych lub w strefach zamieszkania po ukończeniu 14 roku życia. Dokumentem uprawniającym do jego prowadzenia jest prawo jazdy kategorii AM. Od osób kierujących motorowerem, które ukończyły 18 lat przed 19 stycznia 2013 roku nie wymaga się dokumentu uprawniającego do kierowania[7]. Istnieje jednak obowiązek jazdy na motorowerze w kasku ochronnym[8]. Na gruncie prawa o ruchu drogowym, motorower nie jest traktowany jako pojazd silnikowy i winien poruszać się po poboczu[9].